 |
Chuyến thăm này diễn ra trong khuôn khổ các hoạt động nhân dịp Tổng Bí thư Tô Lâm tại Liên bang Nga, đồng thời là một phần trong các hoạt động nhằm mở rộng quan hệ đối tác song phương. Trước đó, ngày 10/5/2025, tại Điện Kremlin, dưới sự chứng kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Nga Vladimir Putin, Giám đốc ĐHQGHN GS. Lê Quân và Giám đốc ĐHQG Quan hệ Quốc tế Moskva GS.VS. Anatoly Torkunov đã trao văn bản thỏa thuận hợp tác giữa hai đại học. Ngay sau đó, ĐHQGHN cũng đã làm việc và ký thỏa thuận hợp tác với các cơ sở giáo dục hàng đầu Liên bang Nga gồm Học viện Tổng thống (RANEPA), ĐHQG Moskva mang tên M.V. Lomonosov (MSU), Đại học Nghiên cứu Quốc gia - Trường Kinh tế Cao cấp (HSE).
GS. Lê Quân gửi lời cảm ơn chân thành tới GS. Alevtina Anatolyevna Chernikova đã đã dành thời gian đón tiếp và làm việc với đoàn ĐHQGHN và cho biết phía ĐHQGHN rất vui được thăm cơ sở vật chất hiện đại của các phòng thí nghiệm và trung tâm nghiên cứu tiên tiến của MISIS và làm việc với các nhà khoa học hàng đầu của LB Nga tại MISIS. Ông bày tỏ ấn tượng với vị thế và những thành tựu vượt trội của MISIS dưới sự điều hành của GS. Alevtina Anatolyevna Chernikova - giáo sư về kinh tế với hơn 30 năm kinh nghiệm trong giáo dục và quản lý, có những đóng góp đáng kể cho sự phát triển và hội nhập quốc tế của MISiS, đưa trường trở thành một trong những trung tâm nghiên cứu và đào tạo công nghệ hàng đầu tại Nga.
 |
Được biết, MISIS luôn hướng đến việc kết nối chặt chẽ giữa lý thuyết và thực hành, với mạng lưới đối tác doanh nghiệp rộng lớn, tạo điều kiện thuận lợi cho sinh viên thực tập, nghiên cứu ứng dụng và khởi nghiệp ngay trong quá trình học tập. Giám đốc Lê Quân đánh giá, đây cũng là điểm tương đồng của hai đại học khi ĐHQGHN đang tập trung xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện, kết nối hiệu quả giữa đào tạo - nghiên cứu - chuyển giao - khởi nghiệp. Nhận thức sâu sắc vai trò của doanh nghiệp trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, ĐHQGHN coi liên kết với doanh nghiệp không chỉ là yêu cầu mà còn là động lực thúc đẩy chuyển đổi mô hình đại học. Cùng với đó, ĐHQGHN đẩy mạnh phát triển các chương trình đào tạo mới gắn với công nghệ, kinh tế số, trí tuệ nhân tạo, bán dẫn và năng lượng bền vững.
Giám đốc Lê Quân cũng cho biết, ĐHQGHN đã xây dựng và đưa vào triển khai Chương trình Ươm tạo tài năng từ bậc THPT nhằm phát hiện, thu hút, bồi dưỡng, đào tạo và hướng nghiệp sớm cho các học sinh có tiềm năng, có năng lực, tài năng trong các trường THPT tại ĐHQGHN. Đây là cơ sở tạo nguồn nhân lực các nhà khoa học đạt chuẩn quốc tế của ĐHQGHN trong giai đoạn tới. ĐHQGHN cũng coi trọng ươm tạo nhà khoa học trẻ và coi đây vừa là mục tiêu vừa là động lực để tăng cường các nguồn lực chất lượng cao, phát triển đội ngũ giảng viên và nghiên cứu viên, cộng tác viên, nghiên cứu sinh, học viên cao học đang giảng dạy, nghiên cứu, học tập tại ĐHQGHN và các trường đại học uy tín trong nước và quốc tế, hướng tới việc nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu khoa học, phục vụ sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.
Là một trong những trung tâm đào tạo và nghiên cứu khoa học đa ngành, đa lĩnh vực hàng đầu tại Việt Nam, ĐHQGHN luôn tiên phong trong đổi mới và hội nhập quốc tế. ĐHQGHN nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của việc mở rộng và làm sâu sắc thêm mối quan hệ hợp tác với các đối tác quốc tế uy tín, đặc biệt là các đối tác Nga. ĐHQGHN nhận thấy tiềm năng hợp tác to lớn giữa hai đại học, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao mà MISIS có thế mạnh vượt trội và cũng là những lĩnh vực ĐHQGHN đang ưu tiên phát triển. Giám đốc Lê Quân đề nghị, trong thời gian tới, hai đại học có thể triển khai hợp tác trong đào tạo và nghiên cứu lĩnh vực công nghệ tiên tiến, trí tuệ nhân tạo, công nghệ lượng tử, vật liệu bán dẫn.
Được biết, từ năm 2026, chính phủ Nga sẽ triển khai các học bổng quốc tế mới dành riêng cho chương trình đào tạo chuyên sâu về công nghệ lượng tử. Do đó, Giám đốc Lê Quân đề nghị phía MISIS có thể mở rộng mã học bổng ngay trong năm 2025 cho nhóm sinh viên và nghiên cứu sinh của ĐHQGHN.
 |
Bày tỏ vui mừng khi được đón tiếp đoàn ĐHQGHN tới thăm và tìm hiểu cơ hội hợp tác, Giám đốc MISIS GS. Alevtina Anatolyevna Chernikova nhất trí với những đề xuất của GS. Lê Quân và tin tưởng rằng các hoạt động hợp tác giữa hai đại học nếu được triển khai hiệu quả sẽ góp phần quan trọng vào việc thúc đẩy sự phát triển của mỗi bên và thắt chặt hơn nữa tình hữu nghị, hợp tác khoa học công nghệ giữa Việt Nam và Liên bang Nga.
GS. Alevtina Anatolyevna Chernikova cho biết, hiện nay, MISIS thu hút sinh viên đến từ tất cả các vùng của Liên bang Nga và 85 quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Các em đều đạt được những thành tích ấn tượng trong học tập, nghiên cứu khoa học và các hoạt động ngoại khóa, tích cực đóng góp vào đời sống đại học. Những ngành học được sinh viên Việt Nam quan tâm nhiều nhất là khoa học vật liệu, luyện kim và khai khoáng.
GS. Alevtina Anatolyevna Chernikova nhấn mạnh nhu cầu và định hướng phát triển đội ngũ nghiên cứu sinh gắn liền với các dự án thực tiễn, đặc biệt trong bối cảnh Nga đang triển khai hàng loạt chương trình chiến lược quốc gia về đổi mới sáng tạo. Trong đó, việc đào tạo tiến sĩ không chỉ dừng lại ở mục tiêu học thuật mà cần hướng đến phát triển năng lực nghiên cứu độc lập, khả năng tham gia và dẫn dắt các nhóm nghiên cứu xuyên ngành. MISIS đề xuất triển khai các chương trình nghiên cứu sinh phối hợp, trong đó nghiên cứu sinh sẽ được hướng dẫn bởi hai giáo sư - một từ mỗi phía, tham gia vào các đề tài đồng tài trợ, và luân chuyển nghiên cứu tại hai quốc gia.
 |
GS. Lê Quân bày tỏ, ĐHQGHN hoàn toàn đồng thuận với đề xuất này và cho rằng đây là hướng đi phù hợp với chiến lược phát triển chất lượng giảng viên đại học và nhà khoa học trẻ tại Việt Nam. Hiện nay, nhu cầu đào tạo đội ngũ tiến sĩ chất lượng cao để phục vụ giảng dạy và nghiên cứu tại các đơn vị thành viên đang rất lớn, vì vậy, việc hợp tác đào tạo quốc tế theo mô hình song phương, đồng hướng dẫn là rất cần thiết. Đặc biệt, nếu chương trình được liên kết với các đề tài nghiên cứu ứng dụng tại Việt Nam hoặc trong khu vực ASEAN thì hiệu quả sẽ càng cao.
Một nội dung trọng tâm được cả hai bên đặc biệt quan tâm là việc xây dựng một trung tâm nghiên cứu liên kết giữa ĐHQGHN và MISIS, đặt tại Hà Nội, với mục tiêu trở thành đầu mối hợp tác trong các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn gồm Công nghệ vật liệu tiên tiến, Công nghệ lượng tử, Năng lượng tái tạo.
Hai bên đã thống nhất tổ chức các chuyến thăm làm việc lẫn nhau nhằm tìm hiểu cơ sở hạ tầng, các hướng nghiên cứu khoa học cũng như thực hiện các bài giảng chuyên đề. Dự kiến mỗi năm sẽ tuyển chọn 20 sinh viên tốt nghiệp từ ĐHQGHN để theo học chương trình thạc sĩ, sau đại học tại MISIS theo chỉ tiêu học bổng của Chính phủ Liên bang Nga.
 |
 |
 |
 |
 |
| Giám đốc Lê Quân và đoàn công tác của ĐHQGHN thăm cơ sở vật chất hiện đại của các phòng thí nghiệm và trung tâm nghiên cứu tiên tiến của MISIS |
|
Đại học Khoa học và Công nghệ Quốc gia (MISIS) là một trong những trường đại học hàng đầu tại Liên bang Nga, nổi bật với thế mạnh về nghiên cứu và đào tạo trong các lĩnh vực khoa học vật liệu, luyện kim, công nghệ nano, công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo và kỹ thuật tiên tiến. Được thành lập từ năm 1918 tại thủ đô Moscow với tên gọi ban đầu là Học viện Luyện kim Moscow, MISIS có lịch sử hơn một thế kỷ hình thành và phát triển. Trong suốt quá trình phát triển,MISIS đã trải qua nhiều giai đoạn tái cơ cấu và mở rộng, không ngừng nâng cao chất lượng đào tạo, nghiên cứu và hội nhập quốc tế. Đặc biệt, vào năm 2008, trường được Chính phủ Nga công nhận là “Đại học nghiên cứu quốc gia” – một danh hiệu danh giá chỉ dành cho các trường đại học có năng lực xuất sắc về nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo. MISIS cũng là một trong những đại học trọng điểm được lựa chọn tham gia Chương trình 5-100. Chương trình 5-100 là một sáng kiến chiến lược của Chính phủ Liên bang Nga, bắt đầu từ năm 2013, với mục tiêu chính là giúp ít nhất 5 trường đại học Nga lọt vào top 100 các bảng xếp hạng đại học uy tín thế giới như QS, Times Higher Education (THE) và ARWU vào năm 2020. Chương trình này được triển khai nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đại học, nghiên cứu khoa học và thúc đẩy quốc tế hóa trong hệ thống giáo dục Nga. Tọa lạc tại Moscow – trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa của Nga, NUST MISIS sở hữu vị trí địa lý thuận lợi cùng cơ sở vật chất hiện đại phục vụ cho công tác giảng dạy, học tập và nghiên cứu. MISIS có hơn 30 trung tâm và phòng thí nghiệm nghiên cứu tiên tiến, trong đó nổi bật là Trung tâm Công nghệ Nano Quốc gia, Trung tâm Vật liệu Tiên tiến và Trung tâm Nghiên cứu Trí tuệ Nhân tạo. Đây là những đơn vị đầu mối thực hiện các dự án khoa học công nghệ cấp quốc gia và quốc tế, đồng thời hợp tác chặt chẽ với các tập đoàn lớn như Rosatom, Rusal, Severstal, Gazprom và nhiều viện nghiên cứu uy tín khác. Trường đặc biệt nổi bật trong lĩnh vực khoa học vật liệu và luyện kim, nơi mà các công trình nghiên cứu của giảng viên và nhà khoa học tại MISiS thường xuyên được công bố trên các tạp chí quốc tế danh tiếng như Nature, Science, Materials Today… |
