VNU Logo

Nghiên cứu về khoa học cơ bản gắn với đào tạo tinh hoa là bản sắc của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN

Đó là một nội dung trong phát biểu của Bí thư Đảng ủy, Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân tại buổi làm việc với cán bộ chủ chốt Trường ĐH Khoa học Tự nhiên về việc phát triển các ngành khoa học cơ bản tại ĐHQGHN giai đoạn 2026-2031.

Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân phát biểu tại buổi làm việc 

Buổi làm việc diễn ra chiều 6/6/2025, tại Trường ĐHKH Tự nhiên, có sự tham gia của  các Phó Giám đốc ĐHQGHN Nguyễn Hiệu, Nguyễn Hoàng Hải, Đào Thanh Trường cùng Chánh Văn phòng, các Trưởng ban chức năng của ĐHQGHN; Chủ tịch Hội đồng Trường Vũ Hoàng Linh, Hiệu trưởng Lê Thanh Sơn và đông đủ cán bộ chủ chốt của Trường ĐHKHTN.

Những thách thức tạo nên cơ hội mới

Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân chia sẻ, buổi làm việc là một dịp để tập thể lãnh đạo ĐHQGHN cùng lắng nghe những ý kiến của đội ngũ cán bộ Trường ĐH Khoa học Tự nhiên nhằm bàn thảo các giải pháp thúc đẩy hoạt động đào tạo và nghiên cứu khoa học cơ bản của Nhà trường trong bối cảnh có nhiều thách thức về sự tự chủ - khi Trường hiện là một trong ít các đơn vị của ĐHQGHN nhận ngân sách cho việc chi thường xuyên.

Chủ tịch Hội đồng Trường ĐHKHTN Vũ Hoàng Linh cho biết, đào tạo khoa học cơ bản là sứ mệnh cốt lõi của nhà trường, không thể chỉ dựa vào học phí mà cần có sự đầu tư từ ngân sách, nguồn lực xã hội và các chương trình hợp tác quốc tế. Chủ trương về việc tự chủ của các trường đại học đang là một xu hướng tất yếu đã được thể hiện thông qua Nghị quyết của Chính phủ, tạo nên những thách thức và cơ hội cho các đơn vị đào tạo đại học.

Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH KHTN Vũ Hoàng Linh chia sẻ 

GS. Nguyễn Quang Báu bày tỏ sự trân trọng khi các cấp quản lý và toàn thể đội ngũ nhà khoa học của Trường vẫn luôn quan tâm về đào tạo khoa học cơ bản. Ông cho rằng, Nghị quyết 57 mang đến luồng sinh khí mới cho đội ngũ cán bộ khoa học và góp phần thay đổi nhận thức trong cộng đồng về khoa học công nghệ, trong đó có khoa học cơ bản. Báo cáo mà Trưởng ban Khoa học và Đổi mới sáng tạo Trần Thị Thanh Tú nêu tại buổi làm việc đã “chạm” đến nhiều vấn đề mà đội ngũ cán bộ khoa học trăn trở bấy lâu nay. Đào tạo nhân tài và đào tạo tinh hoa phải gắn với nhiều bậc học.

Trong khi đó GS. Nguyễn Hữu Dư cho rằng, để có nguồn nhân lực tinh hoa, tài năng thì cần có thầy giỏi, trò giỏi và môi trường học tập, nghiên cứu tốt.

Nhiều nhà khoa học của Trường ĐHKHTN cũng thẳng thắn bày tỏ những tâm tư song đồng thuận suy nghĩ về việc cần đổi mới mới hơn trong hoạt động đào tạo, tuyển sinh các ngành khoa học cơ bản; đề xuất đầu tư thêm cho những chương trình đào tạo khoa học cơ bản đã có những thích ứng hiệu quả và những chương trình mới mở mà xã hội đang rất cần như khí tượng, thủy văn, dược sinh, …

Tại buổi làm việc, Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân bày tỏ sự đồng tình với các ý kiến của lãnh đạo Nhà trường và các giáo sư về việc để có nhà khoa học xuất sắc thì cần cơ chế đãi ngộ hợp lý, học bổng cạnh tranh, tạo động lực cả cho giảng viên lẫn sinh viên, có môi trường nghiên cứu tốt, ... Tập thể lãnh đạo ĐHQGHN đồng hành với Nhà trường trong việc triển khai các giải pháp để đạt các mục tiêu đề ra.

Phát triển khoa học cơ bản gắn với đào tạo tinh hoa và hỗ trợ ngành khó tuyển

Giám đốc Lê Quân cho biết, nghiên cứu và đào tạo tinh hoa chính là bản sắc đặc trưng của Trường ĐHKHTN. Theo ông, để duy trì vị thế tiên phong, trường cần tiếp tục lấy khoa học cơ bản làm nền tảng, gắn kết chặt chẽ hoạt động nghiên cứu với đào tạo nhân tài, đào tạo tinh hoa. Việc phát hiện, bồi dưỡng và nuôi dưỡng đam mê khoa học cho học sinh, sinh viên ngay từ những năm đầu là điều kiện tiên quyết để xây dựng nguồn lực chất lượng cao. Mỗi nhà khoa học giỏi cần chủ động tìm trò giỏi để đào tạo, bồi dưỡng, không nên thụ động dựa vào nguồn tuyển theo kiểu truyền thống như hiện nay. ĐHQGHN tạo điều kiện để các thầy cô chủ động hơn trong việc này, gắn với các chính sách đang triển khai hiện nay như chương trình 12+, tạo nguồn giảng viên, nhà khoa học xuất sắc; phát triển nhóm nghiên cứu mạnh, phòng thí nghiệm trọng điểm, …   

Giám đốc Lê Quân phân tích, việc đào tạo tinh hoa phải gắn với thực tiễn thị trường lao động và cam kết hỗ trợ đầu ra cho sinh viên xuất sắc. Trường cần sớm xây dựng các đề án đào tạo tài năng, ngành khó tuyển và trường chuyên, đồng thời ưu tiên phân bổ học bổng, kinh phí và chính sách ưu đãi cho những ngành đặc thù, tránh tình trạng đầu tư dàn trải. Ngoài ra, nhà trường sẽ tiếp tục duy trì và nâng cao các chính sách hiện hành về miễn học phí, hỗ trợ chỗ ở, cấp bù học phí cho các ngành có đào tạo tài năng/ tinh hoa, …

Ưu tiên nghiên cứu, đầu tư chiều sâu cho các ngành khoa học cơ bản

Tại buổi làm việc, Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân cho rằng cùng với đào tạo thì hoạt động nghiên cứu chính là bản sắc nền tảng, đồng thời là động lực phát triển bền vững của Trường ĐHKHTN. Trong bối cảnh ngân sách còn nhiều hạn chế, nhà trường cần tận dụng hiệu quả mọi nguồn lực từ hoạt động hợp tác, đổi mới sáng tạo cho tới hoạt động chuyển giao công nghệ để củng cố và tạo động lực bứt phá cho một số lĩnh vực của Trường trong thời gian tới. Nhà trường cần quan tâm xây dựng đề án đầu tư cho hệ thống phòng thí nghiệm, trang thiết bị hiện đại và môi trường nghiên cứu chuyên nghiệp cho một số ngành mới mở gắn với lĩnh vực mũi nhọn, ưu tiên của đất nước để thu hút, bồi dưỡng cũng như phát triển thế hệ học sinh, sinh viên tài năng.

Trưởng Ban Khoa học và Đổi mới sáng tạo ĐHQGHN Trần Thị Thanh Tú trình bày Chính sách hỗ trợ Khoa học cơ bản tại Trường ĐH KHTN và Định hướng phát triển các ngành Khoa học cơ bản tại ĐHQGHN giai đoạn 2026-2030 

Các đề án cũng bao gồm nội dung đổi mới chương trình đào tạo, hỗ trợ học bổng và miễn giảm học phí cho sinh viên theo học các ngành khó tuyển, qua đó góp phần nâng cao chất lượng đầu vào và đầu ra. Bên cạnh đó, ĐHKHTN xác định rõ cơ chế huy động và phân bổ nguồn lực, khuyến khích hợp tác quốc tế và xã hội hóa giáo dục nhằm đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong quá trình thực hiện. Việc xây dựng đề án không chỉ nhằm đáp ứng yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện tại mà còn hướng tới mục tiêu dài hạn là khẳng định vị thế của nhà trường trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam và quốc tế.

Ưu tiên đầu tư cho Trường THPT Chuyên

Tại buổi làm việc, Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân cũng nhấn mạnh việc nuôi dưỡng hoài bão trở thành nhà khoa học ngay từ khi còn là học sinh phổ thông, thông qua việc phát hiện, bồi dưỡng và ký hợp đồng tạo nguồn với những học sinh, sinh viên xuất sắc. ĐHQGHN sẽ tiếp tục hỗ trợ thông qua các chương trình tạo nguồn giảng viên nhà khoa học xuất sắc để cử sinh viên xuất sắc đi học ở nước ngoài và tạo điều kiện cho họ quay trở về công tác tại ĐHQGHN. Học sinh Trường THPT Chuyên là nguồn quan trọng để khuyến khích bồi dưỡng trở thành nhà khoa học nên cần ưu tiên đầu tư cho đổi mới và phát triển Nhà trường.

Giám đốc Lê Quân khẳng định, xu hướng chung của các trường đại học trên thế giới phát triển chủ yếu nhờ các hoạt động nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ; học phí chỉ chiếm tỉ trọng nhỏ trong tổng kinh phí hoạt động của nhà trường. Với một đơn vị có thế mạnh về khoa học cơ bản, Trường ĐHKHTN cần quan tâm đến cơ cấu lại ngành nghề theo hướng phát huy thế mạnh sẵn có về khoa học cơ bản song đồng thời phải mở rộng thêm một số ngành theo xu thế chung của thị trường lao động. Giám đốc bày tỏ sự quan tâm đến việc phát triển ngành sinh dược mới mở gần đây và đề nghị nhà trường nghiên cứu để đề xuất các giải pháp thúc đẩy cho lĩnh vực có tiềm năng ứng dụng và thị trường lao động đang cần. Giám đốc ĐHQGHN Lê Quân đề nghị Trường ĐHKH Tự nhiên chủ động xây dựng đề án trung hạn, ưu tiên đầu tư cho những ngành mũi nhọn gắn với hiện đại hóa cơ sở vật chất và khuyến khích đội ngũ cán bộ khoa học nghiên cứu chuyển giao.

Tại buổi làm việc, Hiệu trưởng Lê Thanh Sơn bày tỏ sự trân trọng trước những chỉ đạo sát sao, thực chất từ Ban Giám đốc ĐHQGHN và nhấn mạnh quyết tâm của nhà trường trong việc thực hiện các chỉ đạo của ĐHQGHN. Trường sẽ xây dựng các đề án để nâng tầm chất lượng đào tạo, ưu tiên đào tạo tinh hoa gắn với phát triển các ngành khoa học cơ bản ở Việt Nam.


Ngọc Diệp, Quốc Toản
Chia sẻ
Share on Facebook
Share on Zalo
Bài viết liên quan
Hình ảnh